วันเสาร์ที่ 16 พฤษภาคม พ.ศ. 2558

ตำนานดอกจัน

ความหมายของดอกจัน...ตำนานดอกจัน

(ต้นไม้ประจำสถาบันโรงเรียนนายสิบทหารบก/สัญลักษณ์ของนักเรียนนายสิบ)


ต้นจัน  มีชื่อเรียกโดยทั่วไปตามแต่ละท้องถิ่นว่า จันหอม จันโอ จันนา จันอิน มีชื่อเรียกทางวิทยาศาสตร์ว่า Diospyros  decanda lour
ลักษณะทั่วไป  เป็นไม้ยืนต้น ยอดอ่อนมีขน ใบเป็นใบเดี่ยว เรียงสลับกัน ลักษณะดอกเป็นดอกเดี่ยว แยกเพศดอกเพศเมียจะมีขนาดใหญ่กว่าเพศผู้
ผล  มี 2 ลักษณะ คือ ผลทรงกลมแป้น เรียกว่า ลูกจัน  ส่วนผลทรงกลม เรียกว่า ลูกอิน เวลาสุกมี    
 สีเหลือง กลิ่นหอม  กลีบดอกเมื่อติดเป็นผลแล้ว กลีบดอกจะเป็นกลีบเลี้ยงติดอยู่กับขั้วผล มีลักษณะเป็นกลีบ เชื่อมติดกันปลายแหลมเป็นแฉก มี 5 แฉกบ้าง 6  แฉกบ้าง ดอก  ที่สมบูรณ์ที่สุด   มีถึง 8 แฉก
ลักษณะลำต้น  เป็นไม้เนื้อแข็ง  เนื้อไม้มีลวดลายสวยงาม มีกลิ่นหอมขยายพันธุ์ โดยการเพาะเมล็ด
ถิ่นกำเนิด  ต้นจัน เป็นไม้ป่า พบได้ตามป่าแล้ง ภาคกลางของประเทศไทย เป็นไม้ค่อนข้างโตช้า ปัจจุบันเป็นไม้หวงห้ามเนื่องจากหายากและด้วยเหตุที่เนื้อไม้มีลวดลายสวยงาม ทำให้เป็นที่นิยมนำมาทำเฟอร์นิเจอร์
     
ความเป็นมาของการเป็นต้นไม้ประจำสถาบันและดอกจันเป็นสัญลักษณ์ ของนักเรียนนายสิบ
         ในปี 2482 -2486 ได้เกิดสงครามโลกครั้งที่ 2 กองทัพบกมีความต้องการนายทหารชั้นประทวน เป็นจำนวนมาก จึงได้เปิดโรงเรียนนายสิบทหารราบขึ้นอีกในค่ายสมเด็จพระนารายณ์มหาราช จ.ลพบุรี มีสถานะเป็นกองโรงเรียนนายสิบเป็นหน่วยขึ้นตรงศูนย์การทหารราบในที่ตั้งกองโรงเรียนนายสิบนี้เองที่ถือว่าเป็นที่กำเนิดตำนานดอกจันซึ่งถือเป็นต้นไม้ประจำสถาบันและดอกจันเป็นสัญลักษณ์ของนักเรียนนายสิบก็เพราะรอบๆ บริเวณพื้นที่มีต้นจันขนาดใหญ่หลายต้น ลักษณะของลำต้น ดอกผล  มีลักษณะเด่นที่สื่อความหมายในทางที่ดีงามแก่นักเรียนนายสิบและสถาบันโรงเรียนนายสิบ กล่าวคือ ต้นจัน เป็นต้นไม้ที่มีเนื้อไม้ลวดลายสวยงามมีกลิ่นหอม เป็นที่ต้องการ และเป็นไม้ที่มีคุณค่าสามารถอยู่ได้ในที่แห้งแล้ง ต่อเมื่อได้น้ำฝนก็ผลิตดอกออกผลในราวเดือนพฤษภาคม เปรียบได้กับนักเรียนนายสิบที่เริ่มเข้ามาศึกษาในเดือนนี้จนสำเร็จเป็นนายสิบที่ออกไปรับราชการในหน่วยทหาร ถ้ามีความอดทน แข็งแกร่ง อยู่ในระเบียบวินัย อดทนต่อสู้ตั้งใจปฏิบัติงาน  ก็จะเป็นผู้ที่มีคุณค่าเป็นที่ต้องการของหน่วยงาน ก็จะสามารถเจริญก้าวหน้าในหน้าที่ราชการ
ดอกจัน ที่มีลักษณะเป็นกลีบ ปลายแหลมเชื่อมติดกันเป็นแฉก ชี้ไปทุกทิศทาง หมายถึงนักเรียนนายสิบที่เมื่อสำเร็จออกไปรับราชการจะออกไปจากโรงเรียนแยกย้ายกันไปทุกทิศทุกทางทั่วประเทศเพื่อไปรับใช้ชาติและประชาชน ลักษณะกลีบดอกที่ยังคงอยู่กับขั้วผลกลีบดอก หมายถึง สถาบันโรงเรียนนายสิบทหารบกที่โอบอุ้ม  ผลก็คือนักเรียนนายสิบมีความหมายเตือนใจ ไม่ให้ลืมตนว่ามาจากไหนและรำลึกถึงเกียรติยศชื่อเสียงของสถาบัน ผลที่สุกและหอมหวาน หมายถึง ความสำเร็จและเกียรติยศชื่อเสียงของตนเองรวมถึงสถาบันด้วย  ความหมายที่สำคัญอีกประการหนึ่ง ลักษณะของดอกจันส่วนใหญ่ที่มี 5 แฉก มีลักษณะคล้ายดาวเป็นเครื่องหมายยศของนายทหารสัญญาบัตร ซึ่งถือเป็นความสำเร็จสูงสุดของผู้ที่จบจากสถาบันนี้ 
เครื่องหมายของนักเรียนนายสิบ เป็นดอกจัน 8 กลีบ ชี้ไป 8 ทิศทาง

ที่มาของบทความ : โรงเรียนนายสิบทหารบก

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น